Sunday, May 16, 2010

ფრიდრიხ ველერი, დაიბადა Eschersheim. 1823 წელს ვოლერმა დაასრულა მედიცინის შესწავლა Heidelberg ლაბორატორიაში ლეოპოლდ გმელინთან, რომელმაც მოაწყო დააწყებინა მუშაობა, ჯონს იაკობთან, სტოკჰოლმში. ასწავლიდა ქიმია 1826 1831 პოლიტექნიკური სკოლაში, ბერლინში, 1839 წლამდე როდესაც ის იყო განთავსებული უმაღლესი პოლიტექნიკური სკოლაში, კასელში. ამის შემდეგ, იგი ჩვეულებრივ ასწავლიდა ქიმიას უნივერსიტეტში გეტინგენის უნივერსიტეტში. სადაც დარჩა სიცოცხლის ბოლომდე 1882 წლამდე. 1834 წელს იგი არჩეულ იქნა საგარეო წევრად შვედეთის სამეფო მეცნიერებათა აკადემიაში.

ფრიდრიხ ველერი ცნობილი გახდა მას შემდეგ რაც მოახდინა ორგანული ნივთიერების, მოჩევინის სინთეზი. ამით მან დაადგინა რომ სასიცოცხლო ნივთიერებების გამოგონება შეიძლება ლაბორატორიაში.

ორგანული ქიმია არის მეცნიერება, რომელიც შეისწავლის ნახშირბადის ნაერთებს. ვინაიდან ორგანული ქიმია არ შეისწავლის ნახშირბადის ყველა ნაერთს, არსებობს ორგანული ქიმიის მეორე განსზღვრებაც; ნახშირბადის ისეთი ნაერთები როგორიცაა ნახშირორჟანგი, ნახშირჟანგი და მათი წარმოებულები არაორგანული ქიმიის შესწავლის სფეროს მიეკუთვნება. მეორე განმარტების თანახმად ორგანული ქიმია არის მეცნიერება, რომელიც შეისწავლის ნახშირწყალბადებსა და მათ ნაწარმებს.
ნახშირბადის განსაკუთრებული ბუნება, რომლითაც იგი გამოირჩევა სხვა ქიმიური ელემენტებისაგან გამოიხატება ნახშირბადატომების ერთმანეთთან და სხვა ატომებთან შეერთებაში მარტივი, ორმაგი და სამმაგი ბმით. გარდა ამისა, ნახშირბადს აქვს უნარი წარმოქმნას მდგრადი გრძელი, სწორი და განტოტვილჯაჭვიანი ნაერთები. ეს ნაერთები შეიძლება იყოს ღია და დახურულჯაჭვიანი. ღია და დახურულჯაჭვიან ნაერთებში ნახშირბადი შეიძლება უშუალოდ იყოს დაკავშირებული სხვა ელემენტის ატომებთან (ე.წ. ჰეტეროატომი), რომლებიც მონაწილეობენ ჯაჭვის წარმოქმნაში.
ორგანული ქიმია უპირისპირდება არაორგანულ ქიმიას, რომელიც შეისწავლის მინერალური სამყაროს ნაერთებს.ეს გაყოფა მომდინარეობს იქიდან, რომ მე-19 საუკუნის დასაწყისამდე ფიქრობდნენ, რომ არაორგანული ნაერთებისაგან განსხვავებით, შეუძლებელი იყო ორგანული ნაერთების წარმოქმნა ე.წ. სასიცოცხლო ძალის გამოყენების გარეშე. მას შემდეგ რაც 1828 წელს ფრიდრიჰ ველერმა დაასინთეზა შარდოვანა ზემოხსენებულ შეხედულებას საფუძველი გამოეცალა. თუმცაღა ორგანული ქიმიისა და არაორგანულ ქიმიის გაყოფა დარჩა. ეს შეიძლება გამართლდეს იმით, რომ ორგანული ნაერთები არაორგანული ნაერთებისაგან დიდად განსხვავდებიან მრავალმხრივ - შედარებით ნაკლები მდგრადობა ტემპერატურისადმი, მათი მიღებისა და შესწავლის ხერხების თავისებურება და ა.შ.